3 op de 4 Vlaamse influencers staat positief tegenover een deontologische code voor influencers, dat blijkt uit een bevraging van de Universiteit Gent en de Artevelde Hogeschool. De studie werd uitgevoerd op vraag van Vlaams minister van Media, Benjamin Dalle. De minister wil met het initiatief te weten komen welke thema’s online contentmakers en influencers belangrijk vinden en hoe de nieuwe deontologische code er moet uitzien. Uit de bevraging blijkt ook dat influencers onvoldoende kennis hebben over de regelgeving. Meer dan de helft van de ondervraagde influencers zakt voor een vragenlijst over de regels.
Op vraag van Vlaams minister van Media, Benjamin Dalle, bevroegen de Universiteit Gent en de Artevelde Hogeschool 179 Vlaamse influencers. De influencers werden opgedeeld in nano- (500 – 5k volgers), micro- (5k – 15k volgers), meso- (15k – 50k volgers), macro- (50k – 100k volgers) en mega-influencers ( > 100k volgers) aan de hand van het aantal volgers op hun populairste kanaal. De influencers hadden gemiddeld 51.848 volgers op hun meest populaire kanaal. De bevraging peilt naar de kennis van de influencers over de bestaande regelgeving, de manier waarop influencers communiceren over relevante maatschappelijke thema’s en er werd nagegaan in hoeverre influencers nood hebben aan een deontologische code en hoe die er dan precies moet uitzien.
Influencers hebben te weinig kennis van de regelgeving
In een eerste deel van de bevraging werd gepolst naar hoe influencers omgaan met de huidige regels. Daaruit blijkt dat slechts 1 op 3 influencers vindt goed of heel goed op de hoogte te zijn van de regelgeving. Een kwart van de influencers geeft aan dat ze (helemaal) geen kennis hebben van de regels. Influencers geven vooral aan op de hoogte te zijn van de algemene voorwaarden van sociale media platformen (67,60% denkt deze voorwaarden te kennen). Voor alle andere regelgevingen die op hen van toepassing zijn (bv. privacyrecht, mediarecht, fiscaal recht …) geeft een meerderheid aan niet op de hoogte te zijn. Vooral de groep van macro- en mega-influencers stelt dat hun gepercipieerde kennis van de regelgeving groter is. Ook influencers met een management geven aan beter op de hoogte te zijn van de geldende regels.
Nochtans blijkt dat laatste geen garantie op meer succes in een objectieve kennisproef. Gemiddeld scoren de influencers 2 op 5. Slechts drie van de bevraagde influencers kon alle kennisvragen correct beantwoorden. 31% beantwoordde 3 of 4 vragen juist. Zo’n 60% kon 1 of 2 vragen correct beantwoorden en zo’n 7% kon geen enkele vraag juist beantwoorden. Opmerkelijk: influencers die denken beter op de hoogte te zijn van de regelgeving hebben niet noodzakelijk daadwerkelijk een hogere objectieve kennis van de regels. Toch betekent dit niet dat de regelgeving de influencers niet bezighoudt. Slechts 1 op de 3 influencers geeft aan helemaal niet na te denken over regelgeving en meer dan 90% van de influencers voelt zich niet steeds voldoende beschermd tegen juridische klachten.
De stem van influencers in het maatschappelijke debat
Veel influencers posten vandaag al rond maatschappelijk relevante thema’s. Zo post 29% (zeer) vaak over het thema ‘gezonde levensstijl’ en 23,9% over ‘inclusie’. Op dergelijke posts krijgen de influencers vooral positieve reacties. 82,1% geeft aan dat het publiek meestal of zelfs altijd positief reageert op deze content. Twee op drie influencers wordt weleens om raad gevraagd door hun volgers. Het valt op dat volgers voornamelijk worden gecontacteerd over mentale gezondheid: eenzaamheid, suïcidale gedachten, pestgedrag of onzekerheid over het eigen lichaam. Ook over sport, voeding en fysieke gezondheid krijgen influencers vragen.
Een meerderheid van de influencers heeft het gevoel dat ze hier meestal correct kunnen op antwoorden. Slechts 5% geeft aan hier zelden of nooit correct op te kunnen antwoorden.
Deontologische code wordt positief onthaald
De resultaten van de bevraging tonen aan dat de Vlaamse influencers vrij positief staan ten opzichte van de deontologische code. 79% ervaart het als (zeer) nuttig en de meerderheid ziet voor zichzelf ook een rol weggelegd bij het ontwikkelen van deze code. Ze willen daarbij meehelpen en hun persoonlijke ervaringen delen. De code zal volgens influencers het influencerlandschap verbeteren en zal hen ook helpen om de juiste info en hulp aan te bieden aan hun volgers. De code mag voor de influencers een veelheid aan thema’s behandelen, waarbij zo goed als alle influencers aangaven dat thema’s zoals ‘haat, racisme en discriminatie’ (97,1%), ‘donkere gedachten en mentale problemen’ (97,1%) en ‘cyberpesten’ (96,4%) aan bod moeten komen.
“Er is tot op heden weinig (praktische) ondersteuning beschikbaar voor influencers wat betreft de inhoud die zij posten, hoewel zij hiermee een grote invloed uitoefenen op hun volgers” zegt professor Liselot Hudders (Universiteit Gent). “Een code kan hen helpen om meer bewust te zijn van de gevoeligheden die gepaard gaan met het influencerschap en hen de bagage te geven die ze nodig hebben bij hun influenceractiviteiten.”
Minister Dalle is tevreden met de resultaten van de bevraging. “De studie geeft duidelijk aan dat er draagvlak is voor een deontologische code bij de influencers. Het toont aan dat influencers weldegelijk bijzonder betrokken willen zijn rond maatschappelijk belangrijke thema’s. Ze willen ook beter ondersteund worden, zeker op het vlak van de regelgeving moeten we ervoor zorgen dat influencers de regels beter kennen. Influencers hebben een enorme impact op het leven van miljoenen volgers. Soms hebben ze zelfs een groter bereik dan de reguliere media.”
De resultaten en de aanbevelingen van de onderzoekers zullen nu gebruikt worden om de deontologische code verder vorm te geven. Minister Dalle wil ook de influencers blijven betrekken bij het vormgeven van de deontologische code. De code zal in januari 2022 worden voorgesteld op de Jamies, de awardshow voor de beste online videomakers.
コメント