Cd&v pleit voor behoud gemeenschapscentrum in Etterbeek

[ Cultuur, Jeugd en Sport ] Dinsdag vond de eerstesteenlegging plaats van de nieuwe multifunctionele scholencampus aan de Pleinlaan in Elsene, een ambitieus project dat niet alleen plaats biedt aan twee secundaire scholen maar ook aan sportaccommodatie en een theaterzaal. Ook GC De Maalbeek zou, voor een deel van haar werking, geïntegreerd worden in deze nieuwe site. Opmerkelijk, de (gedeeltelijke) verhuis van GC De Maalbeek naar de nieuwe campus zou betekenen dat het GC haar burelen niet meer op eigen grondgebied (van Etterbeek) heeft. De basiswerking van het GC wordt hierdoor ook drastisch verminderd tot 300 m² waar er vandaag 2.000 m² aan socio-cultureel potentieel is. – Brussel, 20 juni 2025

Over deze gang van zaken stelde Benjamin Dalle (cd&v) tijdens de commissievergadering van gisteren kritische vragen aan Ans Persoons, VGC-collegelid belast met Cultuur, Jeugd, Sport en Gemeenschapscentra. ‘De nieuwe scholencampus is ongetwijfeld een prachtig project’, zo stelde hij. ‘Maar die nieuwe site is te midden van de studentenbuurt, met een station vlakbij en de Generaal Jacqueslaan die de overkant richting Etterbeek doormidden snijdt.  De afstand van de nieuwe campus tot het huidige adres is 2,1 kilometer, een stevige wandeling van 28 minuten of 24 minuten en minstens één overstap met het openbaar vervoer. Andere gemeenten hebben het gemeenschapscentrum dichterbij, minstens binnen de eigen gemeentegrenzen.’

De VGC lijkt zich bewust van de problematiek. Om de toekomst van de huidige Maalbeeksite en de lokale verankering van GC De Maalbeek voor te bereiden, schreef de VGC een tweedelige studieopdracht uit. Enerzijds werd onderzocht hoe de site tussen de Oudergemlaan en de Kloktorenstraat – inclusief de gebouwen van de muziekacademie – optimaal kan worden verkocht. Anderzijds werd gezocht naar een geschikte locatie van ongeveer 300 m² voor de lokale werking van het gemeenschapscentrum. De opdracht werd in oktober 2024 gegund aan Studio OmVer, in samenwerking met architectenbureau Panta, en is inmiddels afgerond.

Collegelid Persoons lichtte de resultaten van de studie toe: de integratie van de volledige werking van GC De Maalbeek op de Maalbeeksite zou financieel en stedenbouwkundig onhaalbaar zijn. Daarom werd gekozen voor een tweesporenaanpak: een bovenlokale werking op de campus aan de Pleinlaan én een lokale “ankerplek” in Etterbeek zelf. Voor deze lokale verankering kwamen drie mogelijke locaties naar voren:

1. Project ‘Reconversie voormalig gemeentehuis van Etterbeek’ (hoek Generaal Lemanstraat, Oudergemlaan, Sint-Pieterssteenweg - Daar bestaat de mogelijkheid om de “ankerplek” te integreren in het project.)

2. Project ‘Scholengroep Brussel’ (Etterbeeklaan, Charles de Buckstraat 23 en Pater Eudore Devroyestraat 29 - Hier is een integratie mogelijk, maar dat valt eigenlijk buiten de perimeter die voorop werd gesteld.)

3. Project ‘BeSide’ (de Theuxstraat – afgevallen wegens gebrek aan ruimte)

   
   

Hieruit werd geconcludeerd dat voor een alternatieve plek de enige realistische piste het project “Reconversie voormalig gemeentehuis van Etterbeek” is. De “ankerplek” in Etterbeek zal volgens collegelid Persoons bestaan uit een polyvalente ruimte waar ook een onthaal zal zijn en een keuken die gebruikt kan worden. Het belangrijkste doel van de ankerplek is het lokale verenigingsleven te ondersteunen met deze basisvoorziening. Tot er een definitieve ankerplek gecreëerd wordt, blijft het huurcontract van de plek in de Generaal Lemanstraat doorlopen. Belangrijk om te weten: De gemeente Etterbeek schreef de VGC hierover aan en aanvaardt niet te spreken over een “loutere ankerplek”. Zij vraagt het behoud van een volwaardig gemeenschapscentrum op haar grondgebied zoals decretaal bepaald.

In dit eerdere schrijven betreuren Schepen voor Nederlandstalige aangelegenheden Frank Van Bockstal en het College van Burgemeester en Schepenen dat er onvoldoende overleg was over de opmaak en de uitwerking van de studieopdracht voor deze belangrijke site. Deze studieopdracht gaat, naast de werking van GC De Maalbeek, ook over de toekomst van de enorme Maalbeeksite op haar grondgebied en de gemeente betreurt dan ook dat daar voorafgaand geen overleg over plaatsvond. De schepen en het schepencollege benadrukken het belang van het behoud van een volwaardig gemeenschapscentrum, in overeenstemming met het Bovenlokaal Cultuurdecreet.

Ook Raadslid Benjamin Dalle pleit voor een alternatieve benadering met gedeeld ruimtegebruik op de bestaande Maalbeeksite, in intens overleg met het gemeentebestuur van Etterbeek, en vraagt het dossier alsnog in die richting te bekijken:

“De oplossing ligt al twintig jaar voor de hand: een gedeeltelijke verkoop van de Maalbeeksite, een site van meer dan 2.000 m² waarvan de verkoopwaarde wordt geschat op meer dan 10 miljoen euro, en met de opbrengst daarvan een renovatie van een deel van diezelfde site om GC De Maalbeek lokaal te huisvesten. Etterbeek verdient een volwaardige gemeenschapswerking op haar grondgebied. Nu dreigt het de enige gemeente te worden waarvan het gemeenschapscentrum deels buiten de gemeente ligt.”

Over de verkoop van de Maalbeeksite en de mogelijke nieuwe invulling die deze site krijgt, werd door collegelid Persoons tijdens de commissievergadering geen verdere toelichting gegeven.

Achtergrond en kaarten:

Kaart van Maalbeeksite (huidige locatie GC De Maalbeek links onderaan) (zie ook artikel BRUZZ over deze site: VGC-gebouw bij Schuman staat al 25 jaar leeg | BRUZZ

Huidige locatie GC De Maalbeek (in gehuurd pand)

Overzicht van alle locaties