Led-plan Brussel: Sibelga op koers voor 2030, maar Brusselse gewestdiensten riskeren vertraging

[ Mobiliteit en Leefmilieu ] In het kader van de noodbegroting die de Brusselse regering voorbereidt, roept Benjamin Dalle op om slimme investeringen te vrijwaren. Hij neemt de omschakeling naar led-verlichting als voorbeeld. Uit de antwoorden van ministers Elke Van den Brandt en Alain Maron blijkt dat de intercommunale netbeheerder Sibelga haar doelstellingen haalt, terwijl de gewestdiensten Brussel Mobiliteit en Leefmilieu Brussel kampen met financierings- en personeelsknelpunten. Daardoor dreigen zij de deadline van 2030 te missen. “Slim budgettair beleid investeert nu in kerntaken die later structurele besparingen opleveren én helpen in de strijd tegen lichtvervuiling,” aldus Dalle. – Brussel, 12 juni 2025

Kerncijfers op een rij

Indicator	Sibelga (gemeentelijke wegen)	Brussel Mobiliteit (gewestwegen)
Huidig aandeel led	32.439 van 90.618 lichtpunten – ≈ 36 %	≈ 30 % van het netwerk
Jaarlijks nodig tot 2030	10.000 lichtpunten/jaar (op schema)	4.000 lichtpunten/jaar (haalt 25 – 33 %)
Elektriciteitsverbruik 2024	38,96 GWh – ≈ 1 % van totaal Brussels verbruik	12,9 GWh in 2023 – ≈ 30 % van eigen verbruik
Besparing door led	-18 % verbruik 2020 → 2024 (-8,6 GWh/jaar)	-60 % verbruik per armatuur; terugverdiend in 14 jaar
Slimme sturing	38 % palen op afstand bediend tegen eind 2025	Uitrol “slimme kasten” in voorbereiding

Belangrijkste conclusies

1. Sibelga op schema

   Met één derde van haar 90.000 lichtpunten al in led en een installatie­tempo van 10.000 armaturen per jaar ligt Sibelga op koers om in 2030 volledig omgeschakeld te zijn. De maatregel om ’s nachts 10 à 20 % te dimmen blijft gelden.

2. Gewestdiensten dreigen achterop te hinken

Brussel Mobiliteit vervangt jaarlijks momenteel slechts een kwart tot een derde van de benodigde 4.000 lichtpunten. Een volledig programma vraagt minstens 6 miljoen euro per jaar plus gespecialiseerd personeel en snellere vergunningen. Leefmilieu Brussel zit in dezelfde budgettaire klem.

3. Led loont

De modernisering heeft Sibelga tussen 2020 en 2024 al 18 % minder elektriciteitsverbruik opgeleverd; bij Brussel Mobiliteit daalt de elektriciteitskost per armatuur met 60 %, goed voor een terugverdientijd van ± 14 jaar.

4. Klimaat én biodiversiteit

Openbare verlichting is goed voor circa 1 % van het Brusselse elektriciteitsverbruik. Slimme leds helpen dus rechtstreeks de klimaat­doelstellingen halen. Zo realiseerde Sibelga met haar daling van het verbruik met 8,6 GW/h per jaar een vermindering van de CO₂-uitstoot met 1 130 ton. Tegelijk maken lagere lichtkleur­temperaturen (2200 K – 1800 K) en gerichte ‘donkere corridors’ het netwerk diervriendelijker, bv. op de Vorstlaan wordt voor vleermuizen zo’n donkere corridor bestudeerd.

Benjamin Dalle:

“Sibelga toont dat 2030 haalbaar is, maar zonder de nodige investeringsmiddelen gaan Brussel Mobiliteit en Leefmilieu Brussel hun ambitie niet waarmaken. Elke euro die we nú in led steken, bespaart de Brusselse overheid straks op de energiefactuur en vermindert tegelijk de lichtvervuiling. Een consequente investeringsstrategie in led-verlichting is geen luxe, maar een kerntaak die Brussel duurzamer, veiliger en uiteindelijk goedkoper maakt. Het is deze oefening die de Brusselse regering nu voor alle investeringen moet maken: welke investeringen blijven in een noodbegroting no-brainers omdat ze belangrijke terugverdieneffecten hebben.”