"Ondergrondse containers zijn onderdeel van de oplossing, maar de algemene uitrol is budgettair moeilijk haalbaar."

De innovatieve ondergrondse containers in het nieuwe Canal Wharf bieden een duurzame en ruimtebesparende oplossing voor afvalbeheer.

"Brussel – Uit een antwoord van minister van Netheid Alain Maron (Ecolo) op een parlementaire vraag van Benjamin Dalle (cd&v) blijkt dat ondergrondse containers veel voordelen bieden, maar dat een brede en snelle uitrol in heel Brussel financieel moeilijk haalbaar is."

Minister Maron gaf in de commissie Leefmilieu een update met voorlopige resultaten van een lopende studie naar de ondergrondse inzameling van huishoudelijk afval. De eerste bevindingen tonen aan dat ondergrondse afvalcontainers een positieve impact kunnen hebben op de netheid van de stad, onder andere door vuilzakken uit het straatbeeld te halen en problemen zoals gescheurde zakken, geurhinder en sluikstorten te verminderen.

Toch zijn er ook aanzienlijke uitdagingen, vooral op budgettair en logistiek vlak. Uit de cijfers van minister Maron blijkt het volgende:

• Voor een volledige uitrol in het gewest zouden ongeveer 4.000 inzamelpunten nodig zijn. Dit betekent één sorteerpunt per 150 huishoudens. Elk huishouden zou bovendien binnen een straal van maximaal tachtig meter een sorteerpunt moeten hebben. Een sorteerpunt heeft daarnaast 16 m² ruimte nodig. Het aantal van 4.000 kan verder oplopen door technische obstakels, zoals nutsleidingen die de plaatsing van ondergrondse containers onmogelijk maken. In zulke gevallen is een bovengrondse container, met slechts de helft van de capaciteit, het enige alternatief.

• De investeringskost per ondergrondse containersite bedraagt ongeveer 66.000 euro. Om in heel het Brussels Gewest een systeem van ondergrondse afvalinzameling te installeren, is dus meer dan 260 miljoen euro nodig. Deze kostprijs houdt bovendien geen rekening met bijkomende infrastructuurwerken die nodig kunnen zijn om de containers goed in te passen in de publieke ruimte.

• De jaarlijkse onderhoudskost voor zo’n netwerk zou ongeveer 9 miljoen euro bedragen, oftewel 2.200 euro per inzamelpunt. Bovendien hebben de containers slechts een gemiddelde levensduur van tien jaar.

• Extra investeringen in vrachtwagens en infrastructuur zijn nodig om het afval op te halen, aangezien de huidige vrachtwagens voor vuilzakken hier niet op zijn ingericht. Eén vrachtwagen met grijper kost bijna 300.000 euro per jaar.

Slimme aanpak nodig van een volgende Brusselse regering

"Deze cijfers tonen aan dat een volledige uitrol van ondergrondse containers op korte termijn onrealistisch is. Gezien de budgettaire situatie van het Gewest, zal de volgende Brusselse regering slim moeten investeren en prioriteiten stellen," aldus parlementslid Benjamin Dalle.

Cd&v pleit daarom voor een gerichte aanpak met twee prioriteiten:

1. Ondergrondse containers verplicht opnemen in nieuwbouwwijken, gefinancierd door projectontwikkelaars. Zo kunnen ze vanaf het begin structureel worden geïntegreerd in de stadsontwikkeling, zoals al gebeurt in projecten als Tivoli en Tour & Taxis.

2. Het onderzoeken van een systeem van 'containers on demand', waarbij buurtbewoners die collectief vragende partij zijn voor ondergrondse containers een aanvraag kunnen indienen. Dit maakt het mogelijk om wijkgericht te werken en alleen te investeren op plaatsen waar er een draagvlak én geschikte locaties zijn.

Sluikstorten en sorteerkwaliteit blijven aandachtspunten

Naast de budgettaire uitdaging blijft ook sluikstorten een probleem bij ondergrondse containers. Cd&v pleit daarom voor:

• Meer cameratoezicht om overtreders effectief te beboeten.

• Nudging-technieken en sensibilisering om correct sorteren te bevorderen.

Dalle besluit: "Ondergrondse containers kunnen zeker bijdragen aan een propere stad, maar het Brussels Gewest moet realistisch blijven. In plaats van meteen 4.000 sites te willen installeren, moeten we slim en gefaseerd te werk gaan. Dat kan door te investeren in ondergrondse containers bij grote nieuwbouwprojecten of in wijken waar buurtbewoners er expliciet om vragen. Dat is de enige manier om ondergrondse containers in Brussel op een haalbare en betaalbare manier uit te rollen."