top of page
Zoeken

Een pleidooi voor respect



Al meer dan een week circuleert er op sociale media een filmpje waarop bondskanselier Angela Merkel het in een vraaggesprek heeft over het belang van taal en woorden. Het filmpje ging snel viraal, ook in Vlaanderen.


Merkel roept iedereen op om zorgzaam om te gaan met onze taal. “Want taal is de voorloper van het handelen,” aldus Merkel. “Eens de taal de verkeerde kant is opgegaan gaat ook het handelen zeer snel de verkeerde kant uit. Zorgzaam omgaan met taal is er door de digitalisering en sociale media niet bepaald eenvoudiger op geworden. Toch moet men net daarom ook zeer voorzichtig omgaan met woorden.”


De boodschap kan niet actueler zijn. De oproep tot respect steekt schril af tegen wat we de afgelopen dagen hebben gezien in de Wetstraat en op televisie. We hoorden hoe politieke tegenstanders “kapot” moeten worden gemaakt. Zinnen zoals ‘De blauwe vrienden moeten op de knieën, de mond opendoen en dan zal er wat moeten worden doorgeslikt’ of “Godverdomme” tijdens een persconferentie. Alsof dat soort scheldwoorden de boodschap versterken...


Ook in het buitenland zijn er talloze voorbeelden. De manier waarop Trump zijn tegenkandidaat met een welgemikt epitheton ornans tracht te kleineren, of gisteren nog: wanneer de Nederlandse Mark Rutte voetbalsupporters opriep om hun ‘bek’ te houden.

Het politieke debat overstijgt soms niet het niveau van de voetbalkantine.


Met de woorden van Merkel in ons achterhoofd: wat proberen deze politici eigenlijk te bereiken? Wat snelle clicks? Een viraal filmpje? De cool kid zijn?


Wat het ook is, het mag stoppen.


Onze politiek bevindt zich op dit moment op een absoluut dieptepunt. Veel mensen zijn al afgehaakt, de zoveelste crisis tijdens de regeringsonderhandeling, de zoveelste coup… dergelijke scheldpartijen en karakteriseringen dragen hier alvast niet toe bij. Een beetje nederigheid is op z’n plaats.


Sociale media en de constante drang om in de media te verschijnen doen sommigen blijkbaar vergeten dat ze een voorbeeldfunctie bekleden in de samenleving.


Uit cijfers van de meest recente JOP-monitor (Jeugdonderzoeksplatform) blijkt dat bijna de helft van onze jongeren niet meer geïnteresseerd is in de politiek. Een grote bevraging bij 1000 jongeren van De Ambrassade en WATWAT toonde overigens ook aan dat 7 op 10 geen vertrouwen meer hebben in de politiek. Hoe kunnen we het vertrouwen in de politiek herstellen met dergelijke taferelen?


En toch: een fundamenteel gebrek aan respect voor elkaar loopt als een rode draad door de politieke actualiteit.


De vele lekken in de partijen, het off-the-record gespin, de theatrale exits… het is elke dag wel iets. Wordt het niet eens tijd dat we als politiek onszelf een spiegel voorhouden en ons luidop afvragen: waar zijn we mee bezig?


De enige manier waarop er opnieuw vertrouwen kan komen en waarop akkoorden kunnen worden gebouwd is respect.


Respect voor de mening van de ander en op een respectvolle manier met elkaar omgaan. Respect vooral voor diegene waar je het niet mee eens bent.

Dat begint bij taal.


Wittgenstein schreef ooit: “De grenzen van mijn taal, zijn de grenzen van mijn wereld.” Die grenzen lijken steeds meer te vervagen.


Elke dag worden mensen geconfronteerd met hate-speech online. Een onderzoek van de UGent toont aan dat bijna de helft van de Vlaamse jongeren wordt geconfronteerd met pesten of cyberpesten. Dit zijn maatschappelijke thema’s waar wij als politici moeten meewerken aan oplossingen. Hoe willen we dat doen als we niet eens zelf het voorbeeld kunnen geven? Is het werkelijk teveel gevraagd om gewoon je manieren te houden en respectvol met elkaar om te gaan?


Iedereen kijkt nu naar de federale onderhandelingen. En terecht. Ik hoop van harte dat er snel een goed akkoord wordt afgesloten. Het belang ervan kun je niet overschatten. De uitdagingen zijn enorm.


Ook hier dreigt de jonge generatie de dupe van te worden: wat met onze energie en het klimaat? Werkloosheid? Pensioenen? De Staatsschuld? De huidige coronacrisis zet op alle vlakken onze samenleving onder druk. Als we de factuur van dit alles niet naar de volgende generatie willen doorschuiven, dan moeten we nu handelen en durven kiezen voor de toekomst.


Laat alstublieft daar het debat over gaan. Niet over de zoveelste scheldpartij in de Wetstraat. Willen we het vertrouwen in de politiek herstellen dan moeten we er ook naar handelen. En dat handelen, dat begint met de taal die we tegen elkaar spreken.

Comments


bottom of page